عدم تحقق درآمدهای نفتی، کار را برای کمک های مؤثر اقتصادی سخت کرده است - مجله نیلوفری

در مقابل، هستند صاحب نظرانی که معتقدند محدودیت های ناشی از تحریم ها بیش از کرونا، اقتصاد را آسیب پذیر کرده است.

در همین زمینه، هادی حق شناس، کارشناس مالی معتقد است: در روزگاری که کرونا موجب شد تا پیش بینی نهادهای بین المللی مانند بانک جهانی یا صندوق بین المللی پول در خصوص رشد 3 درصدی اقتصاد در سال 2020 با تغییر روبرو شود و اعلام کنند که اقتصاد جهان نه تنها رشد 3 درصدی ندارد بلکه فرایند سقوط ممکن است به منفی 5 درصد برسد، باید قبول کنیم که ایران از این معادله مستثنا نیست و این موضوع در رابطه با اقتصاد ایران هم صدق می کند. ایران جدا از بحث کرونا با یک تحریم همه جانبه روبرو است. این تحریم هم بر اقتصاد ایران اثر منفی گذاشته است. بدون شک تا زمانی که منشأ این اخلال ها حل نشود، مشکل سر جای خود باقی می ماند.

حق شناس در گفت وگو با پایگاه خبری اتاق ایران می افزاید: در 10 ماه گذشته، بنگاه های مالی کوچک و میانه و تولیدکنندگان محدودیتی نداشتند و اگر در بخش تولیدی مشکلاتی اتفاق افتاده به دلیل محدودیت های ناشی از تحریم ها بوده است. چراکه اقتصاد ایران از اردیبهشت سال 97 درگیر تحریم هاست و در دو سال گذشته (97 و 98) که رشد مالی ایران منفی شده بود، دلیل اصلی این امر تحریم ها بوده است نه شیوع ویروس کرونا.

او ادامه می دهد: حتی محدودیت هایی هم که در چند وقت اخیر برای بخش های مختلف مالی به منظور مقابله با کرونا شکل گرفته است، عمدتاً در بخش های خرده فروشی و بازرگانی است که دولت هم تسهیلاتی را در حد توان برای جبران خسارت های مالی ناشی از کرونا این بنگاه های مالی در نظر گرفته است؛ بنابراین، باید دو مقوله کرونا و تحریم ها را از هم تفکیک کنیم و این نکته را در نظر بگیریم، در سالی که درآمدهای نفتی دولت در حد قابل قبولی تحقق پیدا نکرده است، بنابراین کار هم برای کمک های مؤثر بسیار سخت خواهد شد.

حق شناس می افزاید: معافیت های مالیاتی و تسهیلات در نظر گرفته شده از سوی بانک ها یا سازمان تأمین اجتماعی، کمک های آشکاری است که دولت در این چند وقت اخیر برای حمایت از بنگاه های مالی به کار گرفت. کمک هایی که متناسب با منابع مالی و بودجه دولت است؛ اما اینکه به نام مثال مرغداری های کشور به دلیل اخلال در نظام ارزی دچار مشکل شده اند، متغیرهای به اصطلاح برون زا و خارج از کنترل دولت است که باید این مباحث را جدا از کرونا و اجتناب ناپذیر بدانیم.

حق شناس تصریح می کند: این نکته را هم باید در نظر بگیریم که در بحث کرونا، مقایسه کشورها با هم کار اشتباهی است؛ چراکه کشوری مانند چین پیش از شیوع ویروس کرونا هم روی ریل مالی بوده است و رشد مالی مثبتی داشتند؛ اما هیچ کشوری مانند ایران چنین محدودیت های مالی را به دلیل تحریم ها تجربه نکرده است که نتواند هم از منابع داخلی و هم خارجی استفاده نکند.

او در ادامه با اشاره به تقدیم لایحه بودجه سال 1400، تأکید می کند: اگر با توجه به شواهد و قرائن موجود، بپذیریم که محدودیت های مالی رو به کاهش است نه افزایش، بنابراین درآمدهای دولت هم بهتر خواهد شد؛ ما اگر فرض بگیریم که شرایط دو سال گذشته ماندگار خواهد بود، بنابراین بودجه در این شرایط به روال سال های قبل با هزینه های اجتناب پذیر و اجتناب ناپذیر روبه روست که به نظر من باید هزینه ای اولی مصوب و قانونی شود اما در خصوص هزینه های دوم، این شرط گذاشته شود که در صورت تحقق درآمدهای نفتی یا صادرات این هزینه های اجتناب ناپذیر عملیاتی خواهد شد.