در جستجوی دندان از دست رفته - مجله نیلوفری

در جستجوی دندان از دست رفته

مصاحبه با دکتر سید مهدی جعفری*

گفته اند چاره کارتان فقط ایمپلنت است. حالا می خواهید ایمپلنت دندانی بگذارید. اما نمی دانید بر اساس چه معیارهایی ایمپلنت مناسب خودتان را انتخاب کنید.

اگر این مشکل، مشکل شما هم هست، مصاحبهی ما را با دکتر سید مهدی جعفری، متخصص جراحی فک و صورت و عضو هیات علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، بخوانید.

آقای دکتر! در یکی از مصاحبههایمان، پیشنهاد دادید که یک جلسه درباره معیارهای انتخاب ایمپلنت جایگزین دندانی مناسب برای خوانندگان توضیحاتی بدهید. انگیزه تان از طرح این مبحث چیست؟

انگیزه من بیان، نکاتی بود که جامعه دندان پزشکی ایالات متحده به بیمارانی که در جست وجوی دندان پزشک مناسب برای درمان ایمپلنت بودند، یادآور شده بود. به اسم نمونه، این انجمن به آنها گفته بود که بیش از اینکه تحت تاثیر تبلیغات رسانه ای قرار بگیرند با دندان پزشک خانوادگی یا مورد اعتماد خود مشاوره نمایند یا از تجربه بیمارانی که قبلا تحت چنین درمانی قرار گرفته اند، استفاده نمایند و هنگام مراجعه به جراح مربوطه بیش از توجه به نکات جانبی، از تجربه، آموزش و مدت زمان و تعداد موارد اجرا شده به وسیله آن دندان پزشک بپرسند.

یعنی برای درمان ایمپلنت، دندان پزشک عمومی یا متخصص تفاوتی ندارند؟

اصلا! البته درصد بسیارکمی از موارد بازسازی دستگاه جونده جنبه پیشرفته و تخصصی دارند ولی در تمام جهان اکنون درصد زیادی از درمان های معمولی ایمپلنت را دندان پزشکان عمومی انجام می دهند و بسیاری از برترین ایمپلنتولوژیست های جهان، دندان پزشک عمومی هستند. آنچه مهم است این است که این دندان پزشکان آموزش های لازم را ببینند و تجربه کافی را به دست آورده باشند. هنگامی که پیش نیازهای فراگیری اجرا شده باشند، دیگر برای انجام درمان های متداول، نیازی به دندان پزشک متخصص نیست و البته هنوز به طور پذیرفته شده و مدون چیزی به نام تخصص ایمپلنت در دندان پزشکی نداریم. دندان پزشکی ایمپلنت، همان دندان پزشکی مدرن است که وارد هزاره سوم میلادی شده است.

اگر موافق باشید، برگردیم به بحث خودمان. آیا بیماران باید از دندان پزشک خودشان در خصوص نوع ایمپلنتی که برای آنها گذاشته می گردد، سوال نمایند؟

صددرصد! البته بیشتر آنها همین کار را می نمایند ولی سوالی که می پرسند، اشتباه است. به اسم نمونه، سوال می نمایند این ایمپلنتی که شما برای من می گذارید، ساخت کجاست؟

کجای این سوال اشکال دارد؟

اشکالی ندارد ولی پاسخ آن، فرد را به جایی نمی رساند. اولا تمامی ایمپلنت های جهان از جنس تیتانیوم تقریبا خالص هستند و سایر فلزات (غیر از زیرکونیوم) یا آلیاژهای تیتانیوم اکنون از بازار خارج شده اند و زیرکونیوم هم به رغم سازش پذیری مشابه تیتانیوم با استخوان، به علت قابلیت شنمایندگی یا ترک خوردن، خیلی مورد اقبال قرار نگرفته است. امروزه سعی نموده اند از آلیاژهای تلفیقی 2 فلز تیتانیوم و زیرکونیوم یک ماده مناسب تر برای ساخت ایمپلنت به دست بیاورند که هنوز تحقیقات در خصوص آن ادامه دارد.

پس این طور که شما می فرمایید، ایمپلنت ها شبیه هم هستند.

بله؛ ولی در تغییراتی که روی سطح آنها اجرا شده، با یکدیگر متفاوت هستند. ایمپلنت های اولیه، استوانه ای بودند. بعد تبدیل به لوله های سوراخ دار (معروف به سبد توخالی) و بعد تبدیل به پیچ شدند که فقط روی ماشین تراش از بریدن و به شکل پیچ درآوردن مفتول تیتانیوم به دست می آمدند و سطح آنها نیمه صیقلی بود که عملا چیزی حدود 30 تا 35 درصد از سطح تماس آنها با استخوان یکدست می شد. بعدا به یاری روش های مختلف، سطح پیچ ها را زبر و خشن می کردند تا اندازه چسبندگی آنها با استخوان بیشتر گردد. این عمل اندازه یکپارچه شدن سطح استخوانی در تماس با ایمپلنت را به اندازه 70 تا 75 درصد افزایش داد که پیروزیت بزرگی بود. امروزه برخی از سازندگان ایمپلنت به یاری تکنولوژی های خاص، پیروز به قرار دادن مواد یا پوشش های خاصی روی سطح خارجی دنده های پیچی شده اند که فرایند یکپارچگی با استخوان را تسریع می نماید. البته برخی از این پوشش ها مثل هیدروکسی آپاتیت کلسیم چندان نتیجه مثبتی نداشته اند.

آیا بیماران باید در خصوص طول و قطر فیکسچر هم سوال نمایند؟

معمولا قطر و طول فیکسچر را شرایط استخوانی و تشریحی برای ما مشخص می نمایند. دندان پزشکان همیشه ترجیح می دهند از بیشترین قطر ممکن با توجه به رادیوگرافی های بیمار استفاده نمایند به طوری که در هر طرف مقادیر کافی استخوان دنده های ایمپلنت را در خود جای دهند اما در خصوص طول، ثابت شده که بیشترین اندازه فشار های وارده بر ایمپلنت به 10 میلی متر اولیه تعلق دارد بنابراین معمولا طول 10 یا 12 برای ایمپلنت ها کافی است و بیشتر از آن چندان توجیه علمی ندارد. اگر مجبور باشیم از ایمپلنت های کوتاه تری برای جلوگیری از صدمه به ساختمان های تشریحی مثل عصب یا سینوس فکی استفاده کنیم، بهتر است قطر ایمپلنت را افزایش دهیم اما خوانندگان سلامت باید توجه داشته باشند که مطالعات اجرا شده حاکی از افزایش اندازه شکست در ایمپلنت های با قطر بیش از 5 میلی متر بوده اند.

پی نوشت ها :

*متخصص جراحی فک و صورت

منبع: www.salamat.com

/ع

منبع: راسخون