ساز ناکوک مصرف سوخت با اهداف اقلیمی
به گزارش مجله نیلوفری، براساس گزارش سازمان ملل در اجلاس جهانی تغییر اقلیم سال جاری، فرایند مصرف جهانی سوخت های فسیلی طی دو دهه گذشته با تعهدات کشورها برای کاهش پیامدهای تغییر اقلیمی همخوانی ندارد؛ به طوری که رشد مصرف نفت خام طی سال های 2013 تا 2018 سالانه حدود 1.5 درصد و گاز طبیعی سالانه 2.6 درصد بوده است.
به گزارش خبرنگاران، مصرف دنیای ذغال سنگ نیز، تا سال 2013 فرایندی افزایشی داشته و در سال 2018 نسبت به 2013، معادل 0.7 درصد کاهش یافته است. گزارش جدید برنامه محیط زیست سازمان ملل UNEP با عنوان شکاف فراوری نشان می دهد که برنامه فراوری سوخت های فسیلی در سال 2030، معادل 50 درصد بیشتر از هدف دو درجه موافقت نامه پاریس است.
در این گزارش برنامه های هفت فراورینماینده برتر سوخت های فسیلی (چین، آمریکا، هند، استرالیا، روسیه، اندونزی و کانادا) و سه فراورینماینده با جاه طلبی اقلیمی (آلمان، نروژ و انگلیس) آنالیز شده است. برنامه فراوری ذغال سنگ کشورهای یاد شده تا سال 2030، معادل 150 درصد بیشتر از مقداری است که با هدف دو درجه سازگار است. همچنین تا سال 2040، حدود 43 درصد نفت خام بیشتر و حدود 47 درصد گاز طبیعی بیشتر از این هدف فراوری خواهند کرد.
طبق اعلام مدیریت کل امور اوپک و روابط با مجامع انرژی، چشم انداز پیشرفت اهداف موافقت نامه پاریس ضعیف است. در این شرایط و با وجود سوخت فسیلی ارزان قیمت که از حمایت ها و یارانه های دولتی برخوردارند، تغییر اساسی در فرایند فعلی بازار مصرف انرژی دنیا میسر نیست. پرداخت یارانه به سوخت های فسیلی با خارج کردن بازارهای انرژی از شکل طبیعی، تمرکز سرمایه گذاری و تعمیق وابستگی جامعه به اشتغال های مرتبط با این سوخت ها، فرایند انتقال انرژی به منابع تجدیدپذیر را بسیار کند نموده است.
کشورهای توسعه یافته دارای منابع سوخت های فسیلی و همچنین کشورهای در حال توسعه نظیر چین و برزیل که از این منابع برخوردارند، عملاً در جهت توقف فراوری سوخت های فسیلی اقدامی نمی نمایند. در این رابطه، در گزارش برنامه محیط زیست سازمان ملل آمده است که گرچه بسیاری از دولت ها قصد دارند میزان انتشار گازهای گلخانه ای خود را کاهش دهند، اما وقتی با برنامه هایی در زمینه محدودسازی فراوری یا توسعه سوخت های فسیلی روبرو می شوند، عملاً مخالفت می نمایند.
منطقی کردن سهم هر یک از مدل های حمل و نقل از کل حمل و نقل ایران، توسعه حمل و نقل ریلی و کاهش مصرف سوخت در خودروهای فراوریی و ارتقای فناوری فراوری خودرو و موتورسیکلت و حرکت به سمت فراوری هیبریدی و الکتریکی، بخشی از اقدامات در این حوزه اعلام شده است.
بر این اساس ارتقای کیفیت و کارکرد ناوگان حمل و نقل کشور (نوسازی ناوگان)، اصلاح، تکمیل، بهبود و تدوین قوانین و مقررات و استانداردهای مرتبط با مصرف سوخت و حمل و نقل و نظارت بر اجرای صحیح آن ها، اصلاح و بهبود شرایط ترافیک و کاهش تقاضای سفر، استفاده از سوخت های مالی و سالم تر با رویکرد سوخت های تجدیدپذیر، بهینه کردن کیفیت سوخت ها و سایر فرآورده های نفتی مورد مصرف در خودروها و نحوه توزیع آن ها و فرهنگ سازی، آموزش و اطلاع رسانی، مهم ترین مواردی است که در این حوزه مورد توجه قرار گرفته است.
فرسودگی بیش از 1.9 میلیون خودرو در 5 سال آینده
اما درباره فرایند کاهشی میزان CO2 خودروها از سال 82 تا 96، مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت اعلام نموده که میانگین وزنی مصرف سوخت خودروهای فراوریی در اتحادیه اروپا در سال 2015 برابر 5.6 لیتر در صد کیلومتر (معادل 130 گرم بر کیلومتر انتشار co2) بوده که این عدد در سال 2020 باید به 4.1 لیتر در صد کیلومتر (معادل 95 گرم بر کیلومتر انتشار co2) برسد که هدف گذاری آمریکا برای 2020 مقدار 5.5 لیتر در صد کیلومتر است.
باید توجه کرد که اتحادیه اروپا در صورت عدم رعایت حدود مجاز مشخص شده، جرایم سنگینی برای فراوری نمایندگان لحاظ نموده است؛ جرایم لحاظ شده برای انتشار بیش از حد مجاز در دو مرحله در نظر گرفته شده است؛ به طوری که بین سال 2012 تا 2019 برای یک گرم بر کیلومتر اول اضافه تر از حد مجاز، پنج یورو به ازای هر خودرو، برای یک گرم بر کیلومتر دوم اضافه تر از حد مجاز، 15 یورو به ازای هر خودرو، برای یک گرم بر کیلومتر سوم اضافه تر از حد مجاز، 25 یورو به ازای هر خودرو و برای میزان انتشارهای بیش تر از سه گرم بر کیلومتر از حد مجاز، مقدار 95 یورو برای هر گرم بر کیلومتر به ازای هر خودرو اخذ می گردد.
با تمام این اوصاف، اصلاح الگوی مصرف انرژی در ایران به یک الزام تبدیل شده و استقرار مدیریت انرژی در صنایع مختلف نیز از جمله اقدام هایی است که به بهبود مصرف یاری می نماید. بر این اساس، فرهنگ سازی از الزام های بهینه سازی مصرف سوخت عنوان شده و شرکت بهینه سازی مصرف سوخت هم اعلام نموده با توجه به این مهم، طرحی را با مشارکت دانش آموزان کلید زده که پایش های این شرکت نشان می دهد این طرح نتایج خوبی هم داشته است. در نتیجه، مباحث مرتبط با اصلاح الگوی مصرف انرژی با حمایت وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش، در مدارس و دانشگاه های کشور باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
به تازگی نیز سهمیه بندی بنزین در کشور اجرا شد که با کنترل مصرف سوخت با توجه به میانگین بالای مصرف سوخت در کشور، افزایش توان صادرات، مبارزه با قاچاق سوخت و اختصاص منابع حاصل از مدیریت مصرف به مردم به ویژه اقشار ضعیف و کم درآمد به صورت مستقیم و نیز کاهش آلودگی هوا در کلانشهرها و شهرها، از جمله اهداف اجرای این طرح اعلام شده است.
منبع: خبرگزاری ایسنا