حضور چشمگیر پژوهشگران دنیا اسلام در میان دانشمندان پراستناد
به گزارش مجله نیلوفری، به گزارش خبرنگاران به نقل از پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، دکتر محمدجواد دهقانی با اعلام این خبر گفت: پایگاه استنادی وب آو ساینس (WOS) هر ساله فهرست پر استناد ترین پژوهشگران جهان را در فرآورده ای به نام پژوهشگران پر استناد (Highly Cited Researchers) منتشر می نماید.
وی اضافه نمود: در این فهرست پژوهشگران تاثیرگذار در سطح دنیا که با دریافت میزان استناد بالا، نقش پر رنگی در انتقال علم و دانش در عرصه بین المللی ایفا می نمایند، مشخص و معرفی می شوند.
دهقانی گفت: این فهرست تنها مقالات پراستناد در مجلات حوزه علوم و علوم اجتماعی را مورد آنالیز قرار می دهد که در پایگاه وب.آو.ساینس در بازه زمانی 2006 تا 2016 منتشر و مورد استناد قرار گرفته اند.
وی یادآور شد: این مقالات از پایگاه شاخص های اساسی علم Essential Science Indicators (ESI) استخراج می شوند و تنها درصدی از نویسندگان فزونی که دارای مقاله در این پایگاه باشند، در فهرست نویسندگان پراستناد ظاهر می شوند.
سرپرست پایگاه استنادی علوم دنیا اسلام گفت: فهرست سال 2018 در حدود 6 هزار پژوهشگر را به عنوان پژوهشگر پراستناد در سطح دنیا معرفی نموده است. در این بین در حدود 4 هزار پژوهشگر در 21 حوزه موضوعی خاص فعالیت داشته اند و در حدود 2 هزار نفر در حوزه های میان رشته ای فعالیت داشته اند.
وی گفت: حوزه میان رشته ای سال جاری برای اولین بار در بین موضوعات گنجانده شده است. افرادی که دارای تأثیر میان رشته ای هستند با یافتن کسانی که دارای تأثیر معادل در 21 حوزه موضوعی هستند شناسایی و مشخص شده اند.
دهقانی اضافه نمود: در لیست منتشر شده از پراستنادترین دانشمندان دنیا، از کشور ایران نام 16 پژوهشگر دیده می گرددکه نسبت به تعداد دانشمندان پراستناد در سال 2017 این تعداد به بیش از دو برابر رسیده است.
فهرست پژوهشگران پر استناد دانشگاهها و مراکز پژوهشی کشور
| نام و نام خانوادگی | سازمان اصلی | طبقه بندی موضوعی |
| امید اخوان | دانشگاه صنعتی شریف | شیمی |
| مهدی دهقان | دانشگاه صنعتی امیرکبیر | ریاضی و مهندسی |
| امید ماهیان | دانشگاه فردوسی مشهد | مهندسی |
| طاهر نیکنام | دانشگاه صنعتی شیراز | مهندسی |
| داود دمیری گنجی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل | مهندسی |
| محسن شیخ الاسلامی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل | مهندسی |
| مفیدگرجی بند پی | دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل | مهندسی |
| مهراورنگ قائدی | دانشگاه یاسوج | مهندسی |
| سید فاضل نبوی | دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله الاعظم | علوم کشاورزی |
| سید محمد نبوی | دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله الاعظم | علوم کشاورزی |
| مسعود رضایی | دانشگاه تربیت مدرس | علوم کشاورزی |
| محمد والی پور | دانشگاه آزاد اسلامی | Cross-Field |
| سعید عباس بندی | دانشگاه بین المللی امام خمینی | Cross-Field |
| حسن کریمی مله | دانشگاه صنعتی قوچان | Cross-Field |
| سید مهدی جعفری | دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | Cross-Field |
| مرتضی محمودی | دانشگاه علوم پزشکی تهران | Cross-Field |
سرپرست ISC گفت: در لیست پژوهشگران پراستناد سال 2018، نام 14 کشور اسلامی مشاهده می گردد، این تعداد در سال 2017 ، 11 کشور و در سال 2016، 7 کشور بوده است. این نکته می تواند حضور بیش از پیش پژوهشگران کشورهای اسلامی در حوز ه های علمی باشد.
تعداد پژوهشگران برتر کشورهای اسلامی در جدول زیر نشان داده شده است:
| نام کشور | سال 2018 | سال 2017 | سال 2016 |
| ایران | 16 | 7 | 6 |
| ترکیه | 15 | 10 | 9 |
| عربستان | 108 | 81 | 82 |
| مالزی | 21 | 11 | 7 |
| اردن | 3 | 3 | 3 |
| پاکستان | 6 | 2 | 2 |
| مصر | 4 | 1 | 1 |
| الجزایر | 4 | 2 | - |
| اوگاندا | 1 | 1 | - |
| امارات متحده عربی | 2 | 0 | 0 |
| قطر | 1 | 0 | 0 |
| عمان | 2 | 0 | 0 |
| لبنان | 3 | 0 | 0 |
| نیجریه | 1 | 0 | 0 |
دهقانی ادامه داد: در بین پژوهشگران پراستناد منتشر شده، پژوهشگرانی با بیش از یک وابستگی سازمانی وجود دارد که این امر به معنای این است که این افراد پژوهش ها و فراوریات علمی خود را با وابستگی دو و حتی سه دانشگاه عنوان نموده و بنابراین نام آنها در بیش از یک کشور مشاهده می گردد.
وی گفت: در میان کشورهای اسلامی که پژوهشگران مربوطه وابستگی سازمانی بیش از یک کشور را قید نموده اند، کشورهای عربستان با 80 نفر بیشترین تعداد پژوهشگر را داشته است.
سرپرست ISC اعلام نمود: سایر کشورها از جمله مالزی 7 نفر، ترکیه و پاکستان هر کدام 6 نفر، الجزایر 4 نفر، اردن 3 نفر، امارات متحده عربی 2 نفر و کشورهای ایران، عمان، مصر و اوگاندا یک نفر هر کدام یک پژوهشگر با دو وابستگی سازمانی و در واقع از دو کشور متفاوت داشته اند.
وی گفت: در بین کشورهای دنیا، ایالات متحده آمریکا با 2639 پژوهشگر پراستناد در رتبه اول واقع شده است و پس از آن، کشورهای انگلستان، چین، آلمان، استرالیا، هلند، کانادا، فرانسه، سوئیس و اسپانیا به ترتیب با 546، 482، 356، 245، 189، 166، 157، 133، 115 پژوهشگر پر استناد در بین 10 کشور برتر دنیا قرار دارند.
دهقانی گفت: در میان موسسات دنیا، نیز دانشگاه هاروارد آمریکا با 186 پژوهشگر پراستناد در رتبه اول واقع شده است و مؤسسه ملی سلامت آمریکا و دانشگاه استنفورد به ترتیب با 148 و 100 پژوهشگر پراستناد در رتبه های دوم و سوم دنیا قرار دارند.
سرپرست پایگاه استنادی علوم دنیا اسلام اضافه نمود: پژوهشگران برگزیده بیش از آنکه با کمیت فراوری علمشان شناخته شوند به کیفیت فراوریات علمی شان شناخته می شوند. این گروه از پژوهشگران توانسته اند مرجعیت دنیای علم را کسب نمایند.
وی گفت: سند سیاست های کلان علم و فناوری صندلی ویژه ای برای نخبگان علمی در نظر گرفته است که علت آن را باید در این واقعیت جستجو کرد که میزان پیشرفت یک نظام علمی وابستگی زیادی به نخبگانی دارد که به نحو شایسته ای به خدمت گمارده شده باشند.
دهقانی یادآور شد: بعضی کشورها برای جذب نخبگان علمی برنامه های عملیاتی ویژه ای دارند. نگاهی به ملیت اصلی برندگان جوایز علمی این واقعیت را نمایان می سازد که بخش قابل ملاحظه ای از این برندگان، نخبگان مهاجر هستند.
منبع: خبرگزاری مهر