مهمانان دردسرساز تلویزیون - مجله نیلوفری

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، حاشیه های مهمانان تلویزیونی که برای اولین بار هم نیست پیش می آید، اگرچه در رسانه ای با وسعت صداوسیما که هر روز طیف وسیعی از افراد جامعه را در برنامه هایش میزبانی می کند، تا حدودی اجتناب ناپذیر به نظر می رسد اما پرسش هایی از این دست را در ذهن ایجاد می کند که آیا لازم نیست برای انتخاب مهمانانی که در آنتن تلویزیون خصوصا به عنوان الگوی جامعه مطرح می شوند، موشکافانه تر راستی آزمایی هایی صورت گیرد؟ و اساس پروتکل دعوت از مهمانان در صدا و سیما چگونه است؟ آیا این پروتکل از شبکه ای به شبکه دیگر فرق می کند؟

آنچه مسلم است زمانی که مهمانی به تلویزیون دعوت می گردد فردی به نام هماهنگ کننده وجود دارد که در مورد مهمان تحقیق می کند که کیست و چه ادعایی دارد. نامش را می دهند تا اگر ممنوعیت حراستی نداشته باشد، برای ورود به برنامه آفیش گردد و هرچه که برنامه ها حساس تر باشند، برای ورود مهمانان تحقیق بیشتری صورت می گیرد. با این حال هنوز مواردی به چشم می خورد که از این فیلتر به ظاهر سخت گیرانه قصر درمی روند و با تحریف واقعیت و سو استفاده از آنتن، در نهایت با برملا شدن واقعیتشان اعتماد مخاطب را به رسانه کمرنگ می کنند .

به همین بهانه با سیاوش صفاریان پور یکی از برنامه سازان تلویزیون و شبکه چهار سیما درباره استانداردهای فعلی تلویزیون برای دعوت از مهمانان و باید و نبایدهای دعوت از افراد در برنامه ها گفت وگو کردیم.

صفاریان پور درباره اینکه تلویزیون برای دعوت از مهمانان چه استاندارهایی دارد و پروتکل دعوت از مهمانان در صدا و سیما چگونه است؟ شرح داد: برای برنامه های مختلف تقریبا یک شیوه پایه و پایداری وجود دارد. چه برنامه ای علمی باشد و چه شوی تلویزیونی. تقریبا شورای سردبیری و گروه سردبیری یا گروه طراح پروژه جهت آدم هایی که در برنامه قرار است ظاهر شوند را مشخص می کنند. طبیعتا اصلی ترین رکن، مجری برنامه است و افراد دیگر نیز متناسب با موضوع برنامه انتخاب می شوند. شیوه دعوت از مسئولین و مقامات عموما بدین ترتیب است که از سوی مدیر شبکه برای مسئولان دعوت نامه ارسال می گردد و به طور رسمی توسط تهیه کننده به گروه برنامه ساز اعلام می گردد و گروه برنامه ساز یا مدیرگروه برنامه برای مدیر شبکه اعلام می کنند و نهایتا دعوت نامه برای مهمانانی که تشریفات اداری دارند، ارسال می گردد. شیوه دیگر شوهای تلویزیونی هستند که همه نوع مهمانانی در آنها دعوت می شوند. سلسله مراتب این مهمانان هم به این شکل است که طبق سلسله مراتب ابتدا در شورای طراحی برنامه مطرح و روشن می گردد و سپس به گروه برنامه ساز اعلام می گردد. اگر مدیر گروه موافقت کند که مهمان برنامه طبق سیاست های برنامه و شاخصه های تلویزیون است، مرحله دعوت انجام می گیرد. پس از اینکه دعوت انجام شد و مهمانان پذیرفتند که به برنامه بیایند، مراحل آفیش و هماهنگی حضورشان در برنامه انجام می گردد که اگر قرار است داخل سازمان صدا و سیما بیایند باید خود مدیران شبکه به دستگاههای مربوطه از جمله حراست نامه بزنند که ترتیب ورود افراد به داخل سازمان داده گردد .

تهیه کننده برنامه های آسمان شب و چرخ درباره حواشی مهمانانی که به اشتباه به تلویزیون دعوت می شوند، در پاسخ به اینکه آیا نباید در انتخاب مهمانانی که در آنتن رسانه ملی و نه رسانه محلی قرار می گیرد، راستی آزمایی بیشتری صورت بگیرد؟ اظهار کرد: این حواشی ممکن است رخ بدهد و اجتناب ناپذیر هم هست. ظهور و بروز این اتفاق به سواد و دانش حرفه ای گروه برنامه ساز برمی گردد و خیلی در شکل و شمایل نظارت مدیران تلویزیون نیست. چرا که مدیران رویکرد پروژه را مشخص کردند و در اختیار گروه برنامه ساز و تهیه کننده گذاشته اند. در اینجا سردبیران برنامه و تهیه کنندگان مسئول هستند که باید راستی آزمایی و بررسی دقیقی قبل از اینکه مهمانان مقابل تلویزیون قرار بگیرند انجام دهند. بنابراین می گردد گفت که مسئولیت کامل این اتفاق بر عهده تهیه کننده است. طبیعتا در ذیل و ادامه آن بر عهده سردبیر است و در واقع آن گروه تحقیق هستند که باید بررسی اولیه را انجام بدهند و خیلی هم کار سختی نیست. این در حالی است که گاهی اوقات آسان دریافت انتخاب مهمانان منجر به فاجعه می گردد. حتی یک فرد ممکن است از سوی دفتر ثبت اختراعات، نامه هم داشته باشد و حتی ما آن را بررسی نکرده باشیم که آیا درست باشد یا نه.

صفاریان پور در ادامه شرح داد که همه چیز به تخصص برنامه سازان تلویزیون برمی گردد که چه میزان نسبت به این موارد آشنا هستند. چقدر می توانند تحقیق کنند که مهمان برنامه آیا موجه است یا نه. البته این خطاها به ندرت در تلویزیون می افتد اما کاملا به گروه برنامه ساز بستگی دارد. یکی از اتفاقاتی که در تلویزیون معمولا پیش می آید این است که در روز پخش برنامه مهمانی که قرار بوده به تلویزیون بیاید کنسل می کند. گروه برنامه ساز مجبور هستند که بگردند و در زمان کوتاه مهمانی را جایگزین کنند. این تعجیل در انتخاب مهمان می تواند موجب دردسر گردد. اگر برنامه ساز در جست و جوی خود دقت کافی نداشته باشد و به فضایی به عنوان مثال دانشجویان تراز اول یا مخترعان، اشراف کامل نداشته باشد، نتیجه این می گردد. در حالی که ما به عنوان برنامه ساز موظف هستیم همیشه راه دوم و چاره برای این شرایط داشته باشیم و حتی خیلی اوقات این جزو پروتکل حرفه ای ما است که با سازمان هایی که به نوعی مرتبط با آن مهمان هستند تماس بگیریم و ببینیم که آیا اساسا این فرد صلاحیت لازم را دارد یا نه .

این تهیه کننده و مجری برنامه های علمی تلویزیون درباره مهمانانی که در طول ساخت برنامه دعوت کرده است، گفت: یکی از نکاتی که من به عنوان برنامه ساز از همان آغاز فعالیتم به آن توجه داشتم، این بود که مطالب علمی را به زبان ساده مطرح کنیم. مطالب ساده علمی مطرح کردن نیازمند آدم بلد یعنی خود برنامه ساز است. از طرفی خیلی اوقات مهمانانی که در برنامه تلویزیونی ما ظاهر می شوند، آدم های ناآشنایی با رسانه تلویزیون نیستند. شاید یکی از انتقادهایی که به سبک برنامه سازی من می گردد این باشد که معمولا از آدم ها و ترکیب کارشناسان نسبتا ثابت استفاده می کنم. شاید به همین دلیل باشد که بر عهده تهیه کننده برنامه است که حواسش باشد چه کسی را به برنامه دعوت می کند. سوال اصلی این است که آیا این مهمان صلاحیت دارد؟ از طرفی شاید مهمانی از نظر علمی صلاحیت داشته باشد اما توان بیان یک گفت و گو را نداشته باشد. به همین دلیل از قبل سنجش و طرح صورتی از مهمانان داریم و این شانس ما را در برنامه بالا می برد که نسبت به برنامه ریسک و خطایی نکنیم .

صفاریان پور در سرانجام گفت: سردبیری دقیق گره گشای تمام این حواشی و مسائل است. به نوعی که یکسری ممیزی برای راستی آزمایی و همچنین مهمانان برنامه در نظر بگیرند. بهترین کار، استفاده تلویزیون از افرادی است که صاحب تجربه هستند. نوع دعوت برنامه ساز از مهمان هم به برنامه ساز برمی گردد. به طور مثال برنامه سازانی در تلویزیون هستند که پرریسک هستند و تلویزیون حواسش به آنها است اما در عین حال برنامه سازانی هم هستند که به آنها اعتماد کامل دارد که این اعتماد به پشتوانه تجربه های پیروز پیشین آنها بوده است .

منبع:ایسنا