علت آلودگی های هوای زمستانه چیست؟ - مجله نیلوفری

به گزارش گروه رسانه های خبرنگاران، هنوز فصل سرما شروع نشده است اما در چند روز اخیر همچون سال های گذشته هوای تهران بار دیگر آلوده شد و مشکلاتی را برای بیماران قلبی و ریوی و همچنین بچه ها و گروه های حساس به وجود آورد. با آنکه وارونگی هوا در ماه های سرد سال امری طبیعی است و می تواند افزایش آلایندگی ها را به همراه داشته باشد اما بسیاری از کشورهای توسعه یافته راه چارههایی را برای کاهش آلاینده ها یافته اند؛ راه چارههایی که می تواند راهگشایی برای برطرف آلایندگی های روزافزون کشور باشد .

روز گذشته معاون پایش و نظارت محیط زیست استان تهران از احتمال تداوم آلودگی هوا تا انتها هفته جاری اطلاع داد و هوای پایتخت را برای گروه های حساس ناسالم دانست. آقای محمد رستگاری گفت: با توجه به شیوه نامه جدید، اگر کمیته اضطرار به علت افزایش آلودگی هوا تصمیم به تعطیلی را هم بگیرد، این تصمیم برای گروه مدارس خواهد بود .

اما معاون عمرانی استاندار تهران عصر دیروز از تشکیل کمیته اضطرار آلودگی هوا در روز جاری اطلاع داد .

به نظر می رسد طول مدت آلودگی ها در تهران سال به سال بیشتر می گردد. اگر تا چند سال پیش مردم در دی­ ماه آلودگی هوا را احساس نموده و بعضی خانه نشین می شدند، حالا از اواخر مهرماه نفس کشیدن برایشان سخت می گردد و در آبان خبر وضعیت اضطراری هوا را می شنوند؛ البته این آلودگی و افزایش آلایندگی دیگر سوغات انحصاری پایتخت نیست چرا که اکنون نه تنها شهرهای صنعتی و بزرگ گرفتار آلودگی هوا در ماه های سرد سال شده اند بلکه شهرهای کوچک و حتی بعضی روستاها نیز از این پدیده قرن حاضر بی نصیب نمانده اند. روز گذشته نیز سازمان هواشناسی درباره آلودگی هوا در تهران و سه استان دیگر هشدارهایی را صادر کرد. بر این اساس از صبح دوشنبه (20 آبان) پایداری هوا در نیمه شمالی کشور و به دنبال آن افزایش غلظت آلاینده های جوی در استان های تهران، البرز، قزوین و مرکزی موجب کاهش کیفیت هوا تا حد هشدار برای تمام گروه ها می گردد و این وضعیت تا روز سه شنبه (21 آبان) ادامه می یابد؛ از این رو توصیه شده افراد به ویژه بچه ها، افراد مسن و بیمارهای تنفسی و قلبی از تردد و توقف در شهر خودداری نمایند .

علت آلودگی های زمستانه چیست؟

علت بیشتر آلودگی های هوای کشور در ماه های سرد سال به دلیل پدیده اینورژن یا وارونگی دما رخ می دهد؛ پدیده ای که مختص ایران نیست و در اکثر کشورهای دنیا نیز رخ می دهد. وارونگی دما زمانی رخ می دهد که لایه ای از هوای گرم بالای هوای سرد مجاورت کره زمین قرار می گیرد. در چنین شرایطی پایداری هوا ایجاد می گردد و به جای آنکه با افزایش ارتفاع، کاهش دما داشته باشیم، تا چند صد متر از سطح زمین با افزایش ارتفاع، افزایش دما خواهیم داشت. همین وارونگی دما نقش اساسی در آلودگی هوا دارد، چرا که سبب پایداری جو و در نتیجه پایداری در برابر حرکت عمودی آلاینده ها می گردد. از سوی دیگر انرژی باد را میرا نموده و در نتیجه مانع پراکنش عمودی و افقی آلاینده ها می گردد. وقتی در چنین وضعیتی منابع آلاینده هوا مانند خودروها و کارخانه ها، به طور دائم آلاینده های خود را در داخل لایه سطحی تزریق نمایند، غلظت آلاینده ها به شدت افزایش می یابد و آلودگی هوا زمانی به شدیدترین حد خود می رسد که پدیده وارونگی، با ارتفاع کم و برای مدت طولانی تر در هوای شهر باقی بماند و البته این، منجر به تهدید سلامتی انسان ها می گردد .

راه چاره رهایی از آلودگی چیست؟

در سال های اخیر جامعه دنیای به دنبال راه چارههای بلندمدتی برای مقابله با این پدیده بوده و نتایج خوبی را نیز به دست آورده است. گفته می گردد که ترافیک وسایل نقلیه موتوری و سیستم های گرمایشی خانگی بزرگ ترین عوامل آلودگی هوا در شهرها به شمار می روند؛ به ویژه وسایل نقلیه به سبب سطح بالای انتشار مواد آلاینده شان در محیط های با ترافیک سنگین، نقش مرکزی در وضعیت نامناسب هوای شهرهای بزرگ ایفا می نمایند، بنابراین می توان مشکل آلودگی هوا را به وسیله سیاست های درست حمل ونقل حل کرد .

در سال های اخیر چین، آمریکا و چند کشور اروپایی که بعضی شهرهایشان جزء آلوده ترین شهرهای دنیا بود، سیاست هایی را در پیش گرفتند تا بتوانند از میزان آلاینده هایشان بکاهند. به طور مثال پکن اولین قدم را با نوسازی و بهسازی سیستم حمل ونقل عمومی شروع کرد. آن ها از حدود یک دهه قبل 13 هزار تاکسی و دو هزار اتوبوس فرسوده را از رده خارج نموده و به جای آن ها خودروهایی را با استانداردهای یورو 3 وارد سیستم تاکسیرانی نموده اند. همین نوسازی اثرات مثبت چشمگیری به همراه داشته به طوری که این استانداردهای جدید توانستند 30 درصد از مواد آلاینده ناشی از وسایط نقلیه موتوری را کاهش دهند .

اروپا نیز چشم اندازی بلندمدت طراحی و طرحی را به نام بسته آب وهوایی 20-20-20 پیشنهاد داده است. این بسته برای تمام کشورهای اروپایی افزایش 20درصدی میزان اثربخشی انرژی، کاهش 20 درصدی انتشار گازهای گلخانه ای و افزایش 20 درصدی میزان انرژی های تجدیدپذیر زیستی را تا سال 2020 پیش بینی می نماید. در ایران طولانی مدت ترین سیاستی که تاکنون اعمال شده اجرای طرح تردد خودروها در بعضی روزها و ممنوعیت تردد خودروهای شخصی در روزهای اوج آلودگی است. سال ها طرح محدوده تردد زوج یا فرد در پایتخت کشور اجرا می شد که نتیجه چندانی در کاهش آلودگی نداشت و اکنون این طرح با اندکی تغییر به طرح محدوده کنترل آلودگی هوا تبدیل شد که البته تاثیری در کاهش آلودگی های پایتخت نداشت. به نظر می رسد مسئولان شهری راه چاره موثر و بلندمدتی برای کاهش آلودگی هوا ندارند و در شرایط بحرانی فقط به تعطیل کردن مدارس و گاهی ادارات بسنده می نمایند، درحالی که آمار میزان مرگ ومیر و بیماری های قلبی و ریوی ناشی از آلودگی هوا روز به روز در حال افزایش است، به طوری که بنا بر گزارش سازمان دنیای بهداشت، هر ساله هفت میلیون نفر در دنیا به دلیل این آلودگی و غلظت بالای ذرات معلق در هوا جان خود را از دست می دهند و این میزان از فوتی ها،بیش از مرگ ومیر سالانه ناشی از ابتلا به بیماری هایی مانند ایدز (1، 1 میلیون نفر)، سل (4، 1 میلیون نفر)، دیابت (6، 1 میلیون نفر) و حوادث جاده ای (3، 1 میلیون نفر) است .

منبع :صبح نو

بازگشت به صفحه رسانهها