چرا پنجره های هواپیما گرد است؟ - مجله نیلوفری

اگر به هواپیماها دقت نموده باشید، حتما دیده اید که پنجره های همه آن ها به صورت گرد ساخته می شوند. ولی این پنجره های گرد یک انتخاب ساده و نه چندان مهم طراحی نیستند، بلکه یک تدبیر مهندسی برای حفظ جان مسافران هستند.

اگر پنجره هواپیماهای تجاری مانند پنجره های خانه شما به شکل مربع ساخته می شدند، کل هواپیما در حین پرواز متلاشی می شد و این اتفاقی نیست که مسافران یک هواپیما بخواهند در سفر هوایی آن را تجربه نمایند!

در ادامه به این سوال و یک پرسش دیگر درباره طراحی هواپیما پاسخ خواهیم داد تا دفعه بعد که بلیط هواپیما به مقصد مورد نظر خود را خریداری کردید و در هواپیما نشستید، دیگر سوالات مشابهی برایتان مطرح نشوند.

چرا پنجره هواپیماها را گرد می سازند؟

در میانه قرن بیستم، شرکت های هواپیمایی تجاری آغاز به پرواز هواپیماهای خود در ارتفاع بالاتری کردند. این طرح در نهایت از نظر صرفه جویی در هزینه ها بسیار خوب بود. زیرا کاهش چگالی هوا به معنی کاهش نیروی پسا (Drag Force) روی هواپیما است و این کاهش درگ نیز به مصرف سوخت کمتری منجر می شود. بعلاوه، پرواز هواپیما در ارتفاع بالاتر به معنی حرکت نرم تر آن نیز است.

نکته: نیروی پسا یا Drag همان نیروی مقاومت هوا یا نیروی اصطکاک میان بدنه هواپیما با ملکول های موجود در هوا است که در جهت خلاف نیروی پیشرانه ایجاد می شود.

به منظور ایجاد شرایط مناسب برای پرواز هواپیماها در ارتفاعات بالاتر، شرکت های هواپیمایی تصمیم گرفتند که تغییراتی را در طراحی آن ها ایجاد نمایند. ابتدا فضای داخل کابین هواپیما باید به گونه ای تنظیم فشار می شد تا مسافران بتوانند به خوبی تنفس نمایند. پس از آن، هواپیما باید به شکل استوانه ای می شد تا توانایی تحمل فشار داخلی به تازگی افزایش یافته را داشته باشد. این کارها باعث می شد تا یک هواپیمای عالی داشته باشید.

در دهه 50 میلادی، سه هواپیما سقوط کردند و بدنه آن ها تکه تکه شد! علت این اتفاق آن بود که مهندسان از یک نقص طراحی بسیار مهم چشم پوشی نموده و به آن اهمیتی نداده بودند. خطای آن ها استفاده از پنجره های مربعی بود.

پنجره های مربعی برای هواپیماهایی که در ارتفاع بالا پرواز می نمایند، مشکل ساز هستند. علت آن، وجود اختلاف اندکی بین فشار جو و فشار کابین است. این اختلاف باعث می شود که کابین کم کم منبسط شود و این انبساط فشار و تنشی را روی ماده ایجاد می نماید. پنجره های مربعی چهارضلعی و گوشه دار هستند. حداکثر تنش ایجاد شده نیز در گوشه های تیز یک پنجره مربعی رخ می دهد. هنگامی که تنش ها به مقدار بسیار زیادی می رسند، هواپیما دچار شکاف شده و فاجعه رخ می دهد!

اما در صورت استفاده از پنجره های بیضی شکل، تنش و فشار بسیار یکنواخت تر و نرم تر در محیط پنجره توزیع شده و هواپیما را از ویرانی احتمالی ناشی از تجمع تنش در امان نگاه می دارد.

با علت گرد ساخته شدن پنجره هواپیما آشنا شدیم، ولی شاید بعضی از شماها خصوصیت دیگری نیز در پنجره های هواپیما دیده باشید و برایتان تعجب آور بوده باشد.

چرا در بعضی از هواپیماها، پنجره ها دقیقا با صندلی ها هم ردیف نیستند؟

این مسئله به هیچ عنوان تقصیر شرکت های سازنده هواپیماها نیست، بلکه فقط به شرکت های هواپیمایی که این هواپیماها را خریداری می نمایند، برمی شود. شرکت های سازنده، هواپیماها را با داشتن طرح موقعیت قرارگیری ردیف صندلی ها، پنجره ها و مقدار جای پا در فکر، می سازند و سپس توصیه های خود را به شرکت های هواپیمایی انتقال می دهند، ولی آن ها به ندرت این توصیه ها را گوش می دهند! بسته به سیاست های شرکت هواپیمایی، گاهی تعداد ردیف صندلی ها بیشتر می شود.

عموما این اتفاق در ایرلاین های مالی تر که ترجیح می دهند قیمت پایین تری ارائه نمایند اتفاق می افتد که ترجیح می دهند برای کاهش قیمت لگ روم (فضای جلوی پای مسافر) را کاهش دهند و تعداد ظرفیت را افزایش دهند. بنابراین، وقتی تعداد ردیف صندلی ها تغییر یابد، پنجره ها نیز ممکن است با صندلی ها در یک ردیف قرار نگیرند و ترازبندی آن ها به هم بخورد.

اگر قصد خرید بلیط هواپیما از شرکت های هواپیمایی داخلی یا خارجی را دارید، می توانید به وسیله موتور جستجوی پرواز خبرنگاران ، بلیط مقرون به صرفه هواپیما به مقصد مورد نظر خود را یافته و از فروشنده های معتبر تهیه کنید.