نکاتی برای تقویت هوش بچه ها - مجله نیلوفری

حرف، حرف، حرف

یکی از راه های تقویت هوش بچه ها صحبت کردن و کلنجار رفتن با کودک است. از کودک خود پرسش های بدون پاسخ معین بپرسید. پرسش هایی که پاسخ به آنها مستلزم خلاقیت و استدلال است؛ مانند وقتی که به ساحل دریا می رویم، چه می شود اگر برای خوردن بستنی توقف کنیم؟ برنمان معتقد است که این گونه پرسش ها به کودک یاری می نماید که روی دانسته های خود فکر کند و نظرش را بگوید. نگران این نباشید که فهم این پرسش متناسب با سن کم کودک تان نیست. به همین ترتیب نیز به خاطر به کار بردن واژه های نسبتا پیچیده نگرانی به دل خود راه ندهید. شاید کودک متوجه پرسش ها نشود، اما اگر واژه های این پرسش را چند بار در زمینه مرتبطی به کار ببرید، بالاخره متوجه حرف تان می شود. جان شاتر، پدری از سیفورد نیویورک هنگام انجام فعالیت های روزانه اش، بالاترین اولویت خود را صحبت با پسر 2 ساله اش، جک می داند. این پدر می گوید، ما از ابزارها حرف می زنیم. من به جک نحوه کار با خط کش تی، مته، متر نواری و چکش را نشان می دهم ملیسا، مادر جک می گوید، نتیجه این کار فوق العاده حیرت انگیز است. جک نام تمام ابزارها و موادی مانند تخته گچی، بتونه و لفاف محافظ (پارچه ای که کف اتاق یا روی اثاثیه پهن می نمایند تا هنگام نقاشی و کار کثیف نشوند) را می داند. حالا هم جک در حال یادگیری مقدار گیری، چپ و راست پیچاندن پیچ گوشتی و رنگ های نقاشی است.

مطالعه، مطالعه، مطالعهیکی از راه های تقویت هوش بچه ها مطالعه کردن است. تحقیقات دائما اثبات نموده اند که دسترسی به کتاب ها و وقت مطالعه نوبتی تک به تک می تواند موفقیت در مدرسه را برای فرزندتان پیشگویی کند. کیم داون پورت، مدیر ارشد برنامه سازمان Jumpstart -سازمان ملی سوادآموزی زودهنگام در آمریکا- می گوید، مطالعه مغز را تحریک می نماید تا با دنیا ارتباط برقرار کند و دانش پیش زمینه ای درباره دنیا به دست بیاورد. مطالعه پایه و اساس هرگونه یادگیری است و کودک را قادر می سازد تا محتوای همه زمینه ها از جمله ریاضی و علوم را جذب کند و آنها را به کار بگیرد. ایجاد مدلی از عادات خوب مطالعه به کودک مزیت ارزشمندی می بخشد. وقتی کودک می بیند والدینش با علاقه و لذت مطالعه می نمایند، این حس به وی نیز سرایت می نماید. داون پورت می گوید، از کودک خود بخواهید کنارتان روی مبل بنشیند و با هم به خواندن کتاب بپردازید. کتاب ها را بیرون و در سبد، طاقچه، قفسه کتاب و میز چای خوری بگذارید تا در دسترس کودک باشد. کتابی را که می خوانید با کودک خود سهیم شوید و از او بخواهید که همین کار را انجام بدهد. با این روش نه تنها جرقه مکالمه بین شما و کودک تان زده می شود، بلکه دامنه واژگان و درک مطلب او نیز افزایش می یابد.

تشویق کنجکاوییکی دیگر از راه های تقویت هوش بچه ها، این است که کنجکاوی شان را حمایت و برانگیخته کنیم. برنمان می گوید، پیش دبستانی ها تقریبا علاقه وافری به کنجکاوی دارند، اما وقتی بچه ها بزرگ تر می شوند، این حس کنجکاوی را از دست می دهند. با برانگیختن حس کنجکاوی آنها با موضوعات موردعلاقه شان، این میل را در بچه های خود بیدار نگه دارید. سؤالاتی درباره بازی رایانه ای شان بپرسید و در خصوص آن با او صحبت کنید. حتی اگر فرزندتان روی گوشی خود Pokémon بازی می نماید، مثل یک دوست با گفت وگو راجع به آن با فرزند خود صحبت کنید. وقتی بتوانید تعامل دوطرفه ای را میان خود و کودک تان برقرار کنید، می توانید حاصل آن را در کودک باهوش تری ببینید. خواهید دید که فرزندتان نیز آغاز به پرسیدن سؤالات می نماید و دنبال موارد جالب تری می شود که به شما نشان دهد. برای اینکه کودک خود را به خصوصیت دلخواه خود دربیاورید، باید زمان بگذارید و وقت بیشتری با کودک تان صرف کنید؛ به عنوان مثال به موزه بروید یا نمایش جالبی را با هم دیدن کنید. به فرزند خود بگویید که از کجای آن خوش تان آمد و چرا آن را دوست داشتید. ریچ براون، پدر دو فرزندی که در نیویورک زندگی می نماید، سابقا حتی آدینه ها هم کار می کرد. برای اینکه علایق خود را با پسرش اریک در میان بگذارد، وقتی اریک در مدرسه دبستانی بود، گاهی در پی پسرش در مدرسه می آمد و او را با خود به موزه می برد. معلم های اریک به اتفاق از این بابت رضایت داشتند، چون روز بعد اریک درباره چیزهایی که یاد گرفته بود برای بچه های کلاس تعریف می کرد. آقای براون راجع به اریک می گوید، اریک این روزها خودش را کارشناس می دانست و همین امر در طول این سال ها موجب شد که اعتماد و علاقه اش برای یادگیری بیشتر تقویت بشود. 1

یادگیری یک ساز موسیقیاز نظر علمی ثابت شده است که یادگیری و نواختن ساز موسیقی ضریب هوشی کودک را به طور مستقیم بالا می برد، زیرا موسیقی سه بخش مهم از وجود کودک یعنی عقل، احساس و جسم را به تکاپو می اندازد. مهارت موسیقی احتیاج به تمرین و استمرار دارد لذا وقتی کودک به یادگیری یک ابزار موسیقی می پردازد درگیر چالشی می شود که مدام در زندگی ادامه خواهد داشت. موسیقی قدرت حل مسئله بچه ها را بالا می برد، چون او در خلال نواختن و یادگیری موسیقی قوه تفکر خود را به کار می اندازد.

شرکت در کلاس های ورزشفعالیت بدنی و جنب وجوش، رشد مغز و عملکرد شناختی کودک را تقویت می نماید. در واقع هرگونه فعالیت بدنی، ترشح اندورفین در مغز را افزایش داده و اندورفین ها باعث تقویت عملکرد و خروجی مغز می شوند.

انجام بازی های فکریبازی کار کودک است. بچه ها با بازی، مهارت های اجتماعی - شناختی و کاوش در دنیای خود را یاد می گیرند. در بازی، بچه ها از لحاظ جسمی، کلامی یا ذهنی با محیط خود و سایر افراد درگیر می شوند.

بازی و اسباب بازی هایی وجود دارند که باعث تقویت هوش بچه ها می شوند، به چند نمونه از آن ها اشاره می کنیم:

معماها، بلوک ها و باز های فکری قدرت یادگیری بچه ها را بالا می برد. محققان ادعا می نمایند که بلوک سازی، مهارت های مکانی، ریاضی و حل مسئله را بهبود می بخشد چراکه در این بازی بچه ها مدام در حال فکر کردن و تصمیم گیری برای چینش بلوک ها هستند.

بازی جنگا نه تن ها برای بچه ها بلکه برای بزرگسالان هم سرگرم نماینده و مفید است. این بازی که با 54 بلوک چوبی انجام می شود، به تمرین بدنی و توجه بالایی احتیاج دارد و به همین منظور عملکرد مغز بچه ها را بهبود می بخشد.

اگرچه افراط در بازی های رایانه ای می توانند تأثیرات مخربی بر روی مغر بگذارد، اما استفاده کنترل شده از این بازی ها می تواند باعث تقویت مغز بچه ها شود. در بازی های یارانه ای هماهنگی اعضای بدن کودک مانند چشم و دست افزایش پیدا می نماید و کودک بهتر می تواند حرکات را کنترل کند. بعلاوه بازی های کامپیوتری به بچه ها یاری می نماید تا قدرت استدلال و حل مسئله شان افزایش یابد.

بازی های ریاضی از جمله بازی های تقویت نماینده مغز هستند. مثال: من 5 تا تیله بازی دارم. اگر 2 تا از این ها را به شما بدهم، چند تیله دارم؟ یا بیست آب نبات از فروشگاه خریدم و 3 تا از آن ها را خوردم. چند آب نبات مانده است؟ بهتر است از فرزندتان بخواهید که از نظر رشد ذهنی از انگشتان دست خود استفاده نکند.

تنفس عمیق از راه بینیمحققان دانشگاه نورث وسترن می گویند تنفس عمیق از راه بینی مغز را تقویت می نماید؛ بنابراین هر روز صبح زود یا قبل از رفتن به خواب 10-15 دقیقه، این کار را با کودکتان تمرین کنید و شاهد تفاوت عملکرد ذهنی کودک خود باشید.

به چالش کشیدن ذهنحافظه فرزندتان را به چالش بکشید. مثلاً پس از خواندن کتاب، از کودکتان بخواهید که داستان را به زبان خودش بازگو کند یا با استفاده از حلقه های میوه یا مهره های رنگی، الگو هایی ایجاد کنید، سپس آن ها را به هم بریزید و ببینید که آیا کودکتان می تواند آن ها را از نو بسازد. این فعالیت ها باعث قوی تر شدن حافظه کلامی و بصری فرزند شما می شوند. 2

بهداشت خواب را رعایت کنیدکمبود یک ساعت خواب در یک دانش آموز کلاس ششم مغز او را به یک دانش آموز کلاس چهارم تبدیل می نماید. این واقعیت تلخ نشان می دهد که یک ساعت خواب کمتر در بچه ها شما با دو سال بلوغ شناختی و رشد دیرتر همراه است. علاوه بر آن، آنالیز های روان شناختی نشان می دهد بین نمرات و یادگیری دانش آموزان و مقدار میانه خواب خوب آن ها رابطه نزدیکی وجود دارد. پس سعی کنید با رعایت بهداشت خواب، شرایط و کیفیت خواب بچه ها خود را افزایش دهید. مشاوران روش صحیح رعایت بهداشت خواب بچه ها را به شما خواهند آموخت.

مقدار مورد احتیاج خواب در دوره های سنی مختلف، عبارتند از:

نوزادان. 16-18 ساعت در روز

بچه ها در سن پیش دبستانی. 11-12 ساعت در روز

بچه ها در سن مدرسه. حداقل 10 ساعت در روز

نوجوانان. 9-10 ساعت در روز

بزرگسالان (از جمله افراد سالمند). 7-8 ساعت در روز

رژیم غذایی مناسبی را رعایت کنیددر نظر داشته باشید رعایت رژیم غذایی تاثیر زیادی بر روی رشد و سلامت و حتی هوش بچه ها شما دارد اما نکته اصلی رعایت این رژیم در زمان معین و مناسب است. پژوهش های علمی ثابت نموده است که خوردن صبحانه به عنوان یک وعده مفید غذایی تاثیر زیادی بر حافظه و یادگیری دارد. علاوه بر آن، تحقیقات نشان می دهد که کافئین و قند می توانند منجر به تقویت فعالیت های مغز شده و اثرات مفیدی بر عملکرد شناختی داشته و کارایی سیستم توجه و تمرکز در بچه ها را افزایش دهند. مصرف غذاهای پر کربوهیدرات و پرفیبر مانند جو دوسر در وعده غذایی صبحانه می تواند باعث بهبود عملکرد درسی دانش آموزان شود.

رژیم غذایی کم چرب، کم کربوهیدارت باعث اختلال در یادگیری می شود، از جمله:

پنیر

خامه

تخم مرغ

مصرف گوشت 3

پی نوشت:

1.www.chetor.com

2.www.yjc.ir

3.www.pezeshket.com

منبع: راسخون