بهشت پولشویی و فرار مالیاتی ، چگونه مناطق آزاد ایران را آبکش کردند؟

به گزارش مجله نیلوفری، دولت، مناطق آزاد را از پرداخت اقتصادیات معاف می نماید و به این بهانه حسابرسی اقتصادی شرکت های موجود در این مناطق را انجام نمی دهد؛ امری که موجب شکل گیری فسادهای زیادی در این مناطق شده است.

بهشت پولشویی و فرار مالیاتی ، چگونه مناطق آزاد ایران را آبکش کردند؟

گروه اقتصادی خبرنگاران- محسن شاکری؛ مناطق آزاد که روزی برای یاری به اقتصاد کشور ایجاد شدند، امروز باعث بزرگترین معضل اقتصادی یعنی قاچاق کالا و ارز هستند؛ قاچاق هر روز گلوی فراوری داخل را بیشتر از گذشته، فشار می دهد.

فلسفه به وجود آمدن مناطق آزاد تجاری، هموارسازی راه تجار برای صادرات کالا های کشور مبدا بوده است؛ اما این اتفاق در کشور ما نتیجه عکس داشته است.

قاچاق کالا از مبادی رسمی نظیر مناطق آزاد، پدیده ای به قدمت خود منطقه آزاد در کشور است؛ پدیده ای که حالا دیگر توسط مسئولین انکار نمی گردد و روز به روز فشار بیشتری به فراوری داخلی وارد می نماید؛ به راستی چرا چنین شد و چگونه می توان جلوی این پیش آمد را گرفت؟

رویای صلح ابدی

شرکای تجاری با یکدیگر جنگ نخواهند کرد؛ به این دلیل متفکران مدرن بعد از جنگ های مذهبی سی ساله و سال ها پس از آن، یعنی بعد از جنگ های دنیای، به امید دستیابی به صلح، پیشنهاد دادند کشور ها مراودات تجاری خود را با یکدیگر افزایش دهند و از سخت گیری هایی شبیه آنچه در دوره مرکانتلیسم اقتصادی در اروپا رخ داد، کم نمایند. یکی از نتایج اتخاذ این سیاست های اقتصادی موسوم به سیاست های در های باز؛ به وجود آمدن مناطق آزاد در کشور ها بود. امروزه تعداد مناطق آزاد دنیا نزدیک 4 هزار و 500 منطقه است.

اهداف گم شده

از سال 1368 که کیش به عنوان نخستین منطقه آزاد در کشور آغاز به کار کرد، تا امروز که شش منطقه دیگر در کشور، منطقه آزاد شناخته میشوند؛ از این رو فعالین اقتصادی در مناطق آزاد، از امتیازات ویژه ای نسبت به فراوری نمایندگان دیگر برخوردار هستند.

ماده (1) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری - صنعتی به دولت اجازه می دهد به منظور تسریع در انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی، سرمایه گذاری و افزایش درآمد عمومی، ایجاد اشتغال سالم و مولد، تنظیمات بازار کار و کالا، حضور فعال در بازار های دنیای و منطقه ای، فراوری و صادرات کالا های صنعتی و تبدیلی و ارائه خدمات عمومی؛ مناطق آزاد را مدیریت کند.

واقعیت این است که فرایند جذب و سرمایه گذاری در حدی نبوده که بتواند اهداف توسعه ای مناطق را محقق کند. مناطق آزاد تا کنون در جذب سرمایه گذاری ها و به خصوص سرمایه گذاری خارجی شکست خورده اند. با توجه به آمار، نمی توان علت این شکست را به عواملی مانند تحریم مرتبط ساخت؛ زیرا عملکرد این مناطق در دهه 1380 نیز همینطور بود.

از شاخص مهم دیگری به نام خصوص درجه صنعتی شدن در مناطق آزاد نیز نمی توان دفاع کرد؛ حجم اندک واحد های صنعتی در این مناطق نشان دهنده عدم تحقق اهدافی مانند ایجاد اشتغال سالم و مولد است. بدیهی ست در شرایطی که نه سرمایه خارجی جذب میگردد و نه واحد فراوریی با سرمایه داخلی ایجاد می گردد، مناطق آزاد به مناطق حاصلخیزی برای سوداگران و قاچاقچیان تبدیل خواهد شد!

چرا چنین شد؟

به عقیده بسیاری از کارشناسان، ایجاد مناطق آزاد در زمانی که اقتصاد کشور هنوز قدرت لازم برای تامین کالا های اساسی کل کشور را نداشت و خرابی های حاصل از جنگ، گریبانگیرش بود، نمی توانست در بهترین حالت خود، مکانی غیر از سکوی واردات بی رویه باشد. هزینه ای که برای عمل به دستورات بانک مرکزی دنیای از جانب دولت وقت پرداخت شد، منجر به قوت دریافت یکی از انگل های اقتصاد کشور، یعنی قاچاق شده است.

قاچاق کالا از مرز های رسمی آنقدر غیرقابل انکار شده است که مسئولین در دوره های مختلف تلویحاً و صراحتاً به آن اذعان نموده اند. برای مثال در سال 1376 مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش می گوید: مسافران، دیگر برای مسافرت به کیش سفر نمی نمایند، بلکه فقط برای قاچاق و خرید کالا در منطقه حضور می یابند. یک سال بعد، وزیر بازرگانی وقت، طی مصاحبه ای ورود کالا را بدون پرداخت حقوق دولت از مناطق آزاد، مشابه قاچاق عنوان میکند و اعتراف میکند شیوه فعلی واردات کالا از مناطق آزاد، همان قاچاق است.

دولت ها برای تشویق سرمایه گذاران، مناطق آزاد را از دریافت اقتصادیات معاف می نمایند. در ایران اما این معافیت به ثبت شرکت های صوری برای پولشویی و قاچاق ختم شده است؛ ریشه این اتفاق در نگاه عجیب مسئولین به مدل اقتصادی مطلوب برای توسعه است.

کوچک بودن دولت به معنی عدم تصدی گری دولت، تفکر متداول در دنیا امروز است اما تقریبا هیچ دولتی فضای اقتصاد را به بهانه کوچک کردن خود رها نمی نماید! متاسفانه سیاست گذاران اقتصادی کشور، به بهانه کوچک کردن دولت، از دخالت آن در بازار جلوگیری می نمایند.

چه باید بکنیم؟

برای مثال دولت، مناطق آزاد را از پرداخت اقتصادیات معاف می نماید و به این بهانه حسابرسی اقتصادی شرکت های موجود در این مناطق را انجام نمی دهد؛ رها کردن اقتصاد این مناطق، مهمترین عامل قاچاق است. دولت می تواند بعد از حسابرسی کامل از شرکتها، با اخذ صفر درصد از سود آن ها به عنوان اقتصادیات، هم رو به روی پولشویی، قاچاق و ثبت شرکت های صوری بایستد و هم در عمل سرمایه گذار واقعی را با معافیت اقتصادیاتی تشویق کند.

تمامی دلسوزان اقتصاد کشور، می دانند که یک از جهت های مبارزه با قاچاق، رونق دادن به فراوری داخل است؛ حمایت دولت از فراوری نماینده داخلی محصور به اعطای تسهیلات و اقداماتی از این دست نیست. خود مبارزه برای مسدود کردن قاچاقِ کالایی که در داخل درحال فراوری است، گام بسیار موثری در جهت جهش فراوری میباشد.

بزرگترین راهکار مبارزه با قاچاق در مناطق آزاد، ایجاد نورافکن های قوی به یاری سامانه های شفافیت است؛ راه اندازی این سامانه ها با تکیه به توان جوانان مستعد ایرانی، رویایی دور از دسترس نیست؛ البته این امر مستلزم عزم جدی دولت برای مبارزه با قاچاق و موظف دانستن خود برای دخالت در اقتصاد کشور است.

منبع: خبرگزاری دانشجو
انتشار: 12 مرداد 1399 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: nfliri.ir شناسه مطلب: 906

به "بهشت پولشویی و فرار مالیاتی ، چگونه مناطق آزاد ایران را آبکش کردند؟" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "بهشت پولشویی و فرار مالیاتی ، چگونه مناطق آزاد ایران را آبکش کردند؟"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید